Böbrek Üstü Bezi
Böbreküstü bezleri insan vücudunun neresindedir ve neye benzer?
İnsan vücudunda iki böbreküstü bezi vardır ve her biri vücudun birer tarafında hemen böbreklerin üzerinde bulunur. Biçimleri üçgen şeklindedir ve çapları yaklaşık 5 ila 2,5 cm, civarındadır.
Böbreküstü bezleri hangi kısımlardan meydana gelmiştir?
Her biri iki kısımlı olup birer korteks (kabuk) ve medulla (iç bölüm) ya sahiptir.
Böbreküstü bezlerinin bu iki parçasının fonksiyonları aynı mıdır?
Hayır. Gerçekte bunlar iki ayrı organdır.
Böbreküstü bezlerinin iç bölümünün fonksiyonu nedir?
Bezin bu kısmı adrenalin ve noradrenalin diye tanınan kimyasal maddeyi salgılamaktadır. Bunlar kan dolaşımında gizlenen hormonlardır.
Adrenalin ve noradrenalinin tesirleri nedir?
a. Kalbin gerilme gücünü takviye ederek hareket kudretini artırırlar.
b. Kandaki şeker konsantrasyonunu artırarak dokulara fazla miktarda şeker gitmesini temin ederler.
c. Kan pıhtılaşma oranını artırırlar.
d. Kas yorgunluklarını azaltarak daha canlı ve devamlı fiziki gayret sarfını sağlarlar.
e. Kan damarlarının kasılmasını sağlayıp, vücudun bir tarafından daha fazla kana ihtiyacı olan diğer bir kısmına kan naklini kolaylaştırırlar.
Adrenalin salgılarının genel tesirleri nelerdir?
Vücudu tehlike veya üzüntü anlarında harekete geçmeye, vücudu çarpışma veya kaçmaya hazırlar.
Böbreküstü bezlerindeki medulla bazı hastalıklarda rol oynar mı?
Bu gibi bir tümör, artan kan basıncı, aşırı üzüntü nöbetleri, çarpıntı, fazla çalışan metabolizma ve kanda şeker artmasına sebebiyet verebilir.
Pheochromocytomanın tedavisi var mıdır?
Evet. Yan taraftan yapılacak cerrahi bir girişim yoluyla bu gibi tümörler genellikle alınabilinir.
Bu tip tümörden arınmak ancak ameliyat yoluyla mı mümkündür?
Evet.
Böbreküstü bezlerinde korteksin (kabuğun) fonksiyonu nedir?
Bu, insan bünyesinde çok önemli bir yapı olan organdır. Korteksin ürettiği hormonlar aşağıda yazılı vücut fonksiyonlarına tesir eder.
a. Vücuttaki şekerin, proteinin ve yağların kullanılması, depolanması ve muhafazası.
b. Vücuttaki su ve minerallerin dengesi.
c. Bazı erkek ve kadın hormonlarının salgılanması.
d. Vücudun üzüntüye, zorlanmaya ve yaralanmaya karşı kullandığı kimyasal maddelerin üretimi.
Böbreküstü bezlerindeki korteksin en önemli fonksiyonu nedir?
Büyük üzüntü ve sarsıntılara vücudun kendisini adapte etmesini sağlar.
Böbreküstü bezleri çıkartıldıklarında veya fonksiyonlarını yapamadıkları takdirde ne olur?
Hayatın devamı için böbreküstü bezleri gereklidir. Onların tamamen çıkarılması önce zayıflamaya, sonra anormal derecede halsizliğe ve en son ölüme yol açar.
Böbreküstü bezlerinde korteks tam fonksiyonunu yapmadığı zaman bir hastalık var mıdır?
Evet. Addison hastalığı böbreküstü bezlerindeki korteksin kronik yetersizliği durumudur. Çok nadir bir hastalıktır ve ancak yüz binde bir kişide rastlanır.